گیاه زعفران
زعفران یا زَرپَران گیاهی کوچک و چند ساله به ارتفاع 10 تا 30 سانتی‌متر، از گونه‌ی زنبقیان است که بنفش رنگ بوده و دارای 6 گلبرگ، 3 پرچم و 1 مادگی منتهی به کُلاله است که در این قسمت 3 شاخه‌ی قرمز رنگ که با عنوان زعفران شناخته می‌شوند، قابل دسترسی هستند. بنابراین، کُلاله یا خامه‌ی زرشکی رنگ گل زعفران جمع‌آوری و پس از خشک کردن برای چاشنی و رنگدهی غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زعفران به عطر، رنگ و طعم خود از شهرت و محبوبیت برخوردار است که هر کدام به وجود ماده‌ای خاص در آن بازمی‌گردد. در حقیقت عطر زعفران به‌خاطر وجود ماده‌ای به‌نام سافرانال؛ رنگ طلایی آن به ماده‌ی کروسین یا کروچین و طعم آن به وجود پیکروسین بازمی‌گردد.
پیازچه‌ی زعفران در مناطق سردسیر با بارندگی زیاد بهتر از مناطق گرمسیر عمل می‌آید و در واقع یکی از دلایل اصلی که باعث تفاوت بین زعفران مرغوب و نامرغوب می‌شود و به اصطلاح عیار زعفران را تعیین می‌کند، شرایط اقلیمی و آب و هوای منطقه‌ی کشت است. در ایران که بزرگ‌ترین صادرکننده‌ی زعفران است بیشترین استان‌های تولید کننده‌ی این محصول خراسان رضوی و خراسان جنوبی‌اند که در میان آن‌ها، شهرستان تربت حیدریه باکیفیت‌ترین آن را تهیه می‌کند.
خواص زعفران
زعفران به‌عنوان گران‌بهاترین ادویه‌ی جهان برحسب وزن شناخته می‌شود و به طلای سرخ شهرت دارد. این ماده‌ی خوراکی خواص ریز و درشت بسیاری دارد که در زیر به بخشی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود.
- زعفران در دو هورمن دوپامین و سرتونین اثرگذاری مثبت دارد و این موضوع منجر به درمان افسردگی و افزایش نشاط می‌شود.
- مواد معدنی مثل منگنر، مس، آهن، سلنیوم، روی، منیزیم در زعفران وجود دارند که در قدرت حافظه و ظرفیت هوش اثربخش هستند.
- وجود دو ماده‌ی مهم به‌نام‌های پتاسیم و کروسین در زعفران باعث تنظیم کلسترول خون شده و در نتیجه از گرفتگی رگ‌های قلب جلوگیری می‌کند.
انواع زعفران
تقسیم‌بندی انواع زعفران در حقیقت به طریقه‌ی جدا کردن کُلاله از خامه زعفران اشاره دارد بنابراین قسمت چیده شده از گل هست که معیار این دسته‌بندی به‌حساب می‌آید و همین موضوع روی قدرت رنگدهی، میزان زمان مورد نیاز برای پاک کردن گل زعفران و در نهایت قیمت تأثیرگذار است. غالباً این تقسیم‌بندی شامل دسته‌های: نگین، سرگل، پوشال، دسته و ریشه است که در این میان «نگین» بهترین آن‌ها محسوب شده و بیشتر جهت صادرات از آن استفاده می‌شود. در این مدل رشته‌های زعفران دارای فرخوردگی یا خمیدگی نیستند و از عطر تند و قدرت رنگدهی بالایی نیز برخورداراند، ولیکن به‌علت آن که پاک کردن زعفران نگینی پرهزینه و زمان‌بر است تولید و فروش آن کم بوده و کم‌تر در بازار یافت می‌شود.
یکی از انواع زعفران، «پوشال» است که همراه با مقداری ریشه بوده و همین موضوع باعث می‌شود که احتمال تقلب در آن و یا دستکاری در کیفیت و کمیت آن به میزان زیادی کاسته شود. در نوع «دسته» نیز خامه و کلاله باهم خشک می‌شوند و به همین علت نام دسته برای آن انتخاب شده و زحمت پاک کردن آن بعهده‌ی مصرف کننده است. در این بین، مدل «ریشه» از انواع دیگر ارزان‌تر بوده و در عین حال از قدرت رنگدهی کم‌تری هم برخوردار است.
راه‌های تشخیص زعفران خوب و با کیفیت
یکی از آسان‌ترین راه‌های تشخیص زعفران خوب، چشیدن طعم آن است. غالباً زعفران خوب ته مزه‌ی تلخی دارد اگر چیزی به غیر از این را احساس کردید، دال بر افزودنی‌هایی است که به زعفران اضافه می‌کنند تا وزن آن را افزایش دهند و همین موضوع از کیفیت و اصالت آن می‌کاهد. روش دیگری که برای تشخیص وجود دارد، توجه به رنگ زعفران است، رنگ نوع مرغوب این محصول، زرشکی تیره بوده و در صورت تازه بودن عطر تندی نیز دارد، به‌گونه‌ای که با باز شدن در محصول بوی آن فضا را پر کرده و محیط را عصرآگین می‌کند. نکته‌ی دیگر در مورد زعفران خوب و با کیفیت سرعت رنگدهی بسیار پایین آن است، این موضوع در مورد نوع با کیفیت آن به 30 دقیقه زمان نیاز دارد. علاوه بر این موارد، باید توجه داشت که رشته‌های زعفران چرب نیستند بنابراین در صورتی که آن‌ها را بین کاغذ کاهی و یا روزنامه گذاشته و روغن یا چربی را مشاهده کردید زعفران تهیه شده تقلبی بوده و از کیفیت بالایی برخوردار نیست.
سفارش زعفران
شما می‌توانید با انواع کارت‌های اعتباری در داخل و یا خارج از ایران، از سایت «ازایران»، زعفران برند سحرخیز را خریداری کنید و آن را برای هر کجا که می‌خواهید بفرستید. بنابراین اگر قصد هدیه دادن یک خوراکی خاطره‌انگیز برای دوستان و یا اقوام خود در سراسر دنیا را دارید، کافی‌ست فرآیند خرید و ارسال آن را به ما بسپارید تا آن را در کم‌ترین زمان ممکن و با بهترین کیفیت موجود به مقصد مورد نظر شما برسانیم. همچنین اگر نوع زعفران دیگری غیر از موجودی‌های سایت «از ایران» را در نظر دارید، این امکان وجود دارد که در بخش سفارش‌های اختصاصی آن را به ما معرفی کرده تا آن را تهیه کرده و برای شما ارسال کنیم.
یادداشت‌های اخیر